- Kiedy warto udać się na psychoterapię?
- Jak wygląda pierwsze spotkanie?
- Czym jest psychoterapia?
- Psychoterapia – na czym polega?
- Psychoterapia - Ile trwa?
- Kim jest psychoterapeuta?
- Czym różni się psychoterapeuta od psychiatry?
- Co wyklucza psychoterapię?
Jeśli:
- przeżywasz częste stany lęku i niepokoju
- masz poczucie braku sensu, beznadziei
- dominuje u Ciebie smutek, przygnębienie
- masz poczucie, że nie masz kontroli nad tym co Ci się przytrafia, poczucie bezradności
- masz trudności w tworzeniu trwałych, satysfakcjonujących relacji
- w Twoim życiu miały miejsce zdarzenia, które mimo upływu czasu wciąż do Ciebie wracają
- często chorujesz, masz problemy zdrowotne, cierpisz na bóle, których przyczynę trudno znaleźć
- masz problemy w relacjach z innymi
- czujesz, że nie radzisz sobie w życiu tak jak kiedyś lub odstajesz od większość osób, które znasz
- masz wrażenie, że coś Cię ogranicza, nie pozwala realizować założonych celów
- masz problemy z jedzeniem, snem, aktywnością seksualną
- najbliżsi zwracają Ci uwagę, że potrzebna Ci pomoc
- straciłeś kogoś/coś ważnego i trudno Ci się z tym pogodzić
Pierwsze spotkanie jest sprawą dość indywidualną i w pewnej mierze jest uzależnione od nurtu, w którym pracuje psychoterapeuta. Jeśli klient chce się przygotować do pierwszego spotkania, warto by się zastanowił, jakie są jego obecne trudności, na jakich polach się one przejawiają. Ważną sprawą są także cele psychoterapii, które są ustalane na pierwszych spotkaniach. W trakcie konsultacji terapeuta pyta o to, z czym przychodzi pacjent, jakiej zmiany oczekuje. Może pytać takze o poprzednie doświadczenia psychoterapeutyczne, wyobrażenie
o psychoterapii czy oczekiwania.
Psychoterapia to metoda leczenia lub/i wspomagania rozwoju. Psychoterapeuta poprzez intencjonalne reagowanie na wypowiedzi i zachowanie pacjenta wpływa na jego psychikę, powodując pożądane zmiany. Największą rolę w psychoterapii odgrywa relacja między pacjentem a psychoterapeutą. Relacja ta ma specyficzny charakter. Jest ona osadzona w konkretnej formie (jest to pomoc profesjonalna, terapeuta nie przekracza określonych granic) i ramach (czas, miejsce, długość sesji, odpłatność). Relacja terapeutyczna oparta jest na szczerości i zrozumieniu. Poprzez doświadczenie poczucia bezpieczeństwa w tej relacji pacjent może odsłaniać najbardziej skrywane części swojej osobowości, mówić i wyrażać się w sposób nieskrępowany bez obaw przed oceną czy odrzuceniem. Terapeuta stara się interpretować wypowiedzi i zachowanie i pomagać pacjentowi
w zrozumieniu siebie i otoczenia, wykorzystując do tego swoją wiedzę i techniki psychoterapeutyczne.
Psychoterapia oparta jest przede wszystkim na specyficznym kontakcie pacjenta z terapeutą. Kontakt ten przebiega w określonych przez praktykowaną metodę terapeutyczną ramach i ma charakter profesjonalny. Polega przede wszystkim na rozmowie. Zadaniem psychoterapii jest tworzenie warunków, w których pacjent może lepiej rozumieć siebie, swoje emocje, zachowania, myśli, potrzeby i na tej podstawie wprowadzać zmiany, które będą dla niego pożyteczne. Celem może być powrót do wcześniejszego poziomu funkcjonowania, rozwój nowych strategii radzenia sobie lub zapobiegnięcie pogorszeniu stanu. Szczegółowe cele terapii są każdorazowo formułowane dla indywidualnego pacjenta i wspólnie z nim ustalane.
W zależności od podejścia, w którym pracuje terapeuta, psychoterapia może mieć różne ramy czasowe – od kilku miesięcy w podejściach krótkoterminowych, skoncentrowanych na rozwiązaniu, do kilku lat w podejściach psychodynamicznych. Czas trwania zależy także od rodzaju problemu, osobowości pacjenta, jego oczekiwań i celu terapii. Istotną rolę odgrywa motywacja pacjenta do wprowadzania zmian. Przybliżona ilość sesji ustalana jest przeważnie indywidualnie podczas spotkania.
Psychoterapeuta to osoba w trakcie lub po ukończeniu przynajmniej czteroletniego szkolenia z psychoterapii. Jest obecnie wiele nurtów psychoterapii i wiele szkół. Do najbardziej popularnych należą psychoterapia psychodynamiczna, poznawczo- behawioralna, Gestalt czy integrująca.
W trakcie szkoły psychoterapeuta odbywa wiele godzin szkoleń praktycznych, na ktorych uczy się tego, jak rozumieć pacjenta i pomagać w najbardziej odpowiedni sposób. Częścią szkolenia psychoterapeutycznego są staże w akredytowanych ośrodkach, w których psychoterapeuci szkolą się, uczą diagnozować i leczyć pod okiem bardziej doświadczonych terapeutów lub superwizorów. Każdy psychoterapeuta powinien poddawać się superwizji, czyli spotkaniom z bardziej doświadczonym, wykwalifikowanym do tego psychoterapeutą, który pomoże w trudnych sytuacjach lub podpowie, w jaki sposób przepracowywać rodzące się w procesie psychoterapii trudności relacyjne.
Psychoterapeuta jest zobowiązany pomagać pacjentowi w miarę swojej najlepszej woli i wiedzy, ważnym tego elementem jest także nieustające dokształcanie się i szkolenie.W ramach szlifowania pracy psychoterapeutycznej psychoterapeuta odbywa także własną psychoterapię, na której pracuje nad uporaniem się z problemami, które utrudniają mu pomaganie innym. Część dyplomowanych psychoterapeutów decyduje się na podniesienie kwalifikacji i uzyskanie certyfikatu, co jest możliwe m.in. w Polskim Towarzystwie Psychologicznym, Polskim Towarzystwie Psychiatrycznym, Polskim Stowarzyszeniu Psychoterapii Integracyjnej.
Psychiatra jest lekarzem, absolwentem studiów medycznych, ze specjalizacją z psychiatrii. Zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem zaburzeń i chorób psychicznych. Może zaproponować farmakoterapię (leki na receptę), ma uprawnienia do wystawiania zwolnień lekarskich, może kierować do szpitala.
Zdarza się, ze psychiatra ukończył także dodatkowe studia psychoterapeutyczne, wtedy jest psychoterapeutą.
Znacznie częściej jednak psychoterapeuta jest psychologiem (lub absolwentem innych studiów magisterskich), czyli absolwentem studiów psychologicznych na uniwersytecie, który dodatkowo ukończył kurs psychoterapii.
Psychiatra oferuje pomoc głównie poprzez leki i doraźną rozmowę terapeutyczną. Psycholog psychoterapeuta nie ma możliwości zapisywania leków, używa innych sposobów pomocy takich jak rozmowa, empatia, interpretacja, budowanie relacji, dramatyzacja, zależnie od rodzaju psychoterapii.
Psychoterapia jest ukierunkowana na eliminowanie objawów chorobowych, reorganizację osobowości, zmianę wadliwych postaw i celów, usuwanie szkodliwych reakcji przystosowawczych.
Głównym czynnikiem wykluczającym psychoterapię jest brak motywacji pacjenta. Jeśli nie będzie on wykazywał postawy współpracy, chęci wzięcia odpowiedzialności za proces, wykonywania wysiłku związanego z procesem, psychoterapia nie będzie możliwa.
Trudno też stosować psychoterapię w przypadku osób z chorobami psychotycznymi, wtedy stosuje się bardziej wsparcie niż głęboką psychoterapię.
Jest on także trudna w przypadku osób o znacznych ograniczeniach intelektualnych, uzależnionych, ze zmianami organicznymi. W przypadku uzależnienia do podjęcia psychoterapii potrzebna jest minimum roczna przerwa od zakończenia terapii leczenia uzależnień.